rapporten BAPN

Ziek en zonder papieren: mensen zonder wettig verblijf aan het woord over het systeem van de Dringende Medische Hulp.

Mensen zonder wettig verblijf hebben weinig tot geen sociale rechten. Het recht op gezondheidszorg is gelukkig wel verzekerd. De procedure Dringend Medisch Hulp kent echter vele drempels waardoor tussen 80% en 90% van de potentieel gerechtigden er geen beroep op doet. Ontdek in de publicatie Ziek en zonder papieren welke obstakels de mensen zonder wettig verblijf tegen komen en welke aanbevelingen ze doen voor een betere toegang tot gezondheidszorg.

Mensen zonder wettig verblijf uit armoedeverenigingen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië nemen in Ziek en zonder papieren het woord rond het systeem van de Dringende Medische Hulp. In een traject van 4 bijeenkomsten brachten ze hun eigen ervaringen samen, met als gemene deler de moeilijke toegang tot gezondheidszorg. Door hun persoonlijke verhalen te verbinden, legden ze de onderliggende uitsluitingsmechanismen bloot en formuleerden zij aanbevelingen om deze drempels uit te schakelen.

Advies wetvoorstel 0357/001: raadpleging CAP door OCMW's

Op vraag van de Commissie voor Sociale Zaken van het federale parlement werkte BAPN een advies uit rond het NV-A wetsvoorstel om de OCMW’s automatisch toegang te verschaffen tot Centraal aanspreekpunt (CAP) van de Nationale bank. Concreet is het voorstel dat bij elke hulpvraag die aan het OCMW gesteld wordt, een uitvoerige en ingrijpende controle gebeurt door de maatschappelijk werker op de financiële rekeningen en leningen van de aanvrager en alle mensen met wie hij een woonst deelt.

Voor BAPN is deze maatregel een disproportionele maatregel in de strijd tegen sociale fraude die veel ongewenste neveneffecten zal hebben en de non take-up van sociale bijstand en onderbescherming zal doen toenemen.

Lees hier ons advies.

Jaarrapport BAPN 2024

In de context van het Belgisch Voorzitterschap van de EU en de Federale verkiezingen van 2024 concentreerde het werk van BAPN zich op:

de deelname van mensen in armoede, lokale verenigingen en regionale netwerken aan de activiteiten van het Belgisch Voorzitterschap van de EU, onder de coördinatie van het BAPN-team.
beleidswerk rond een aantal cruciale thema’s voor mensen in armoede, met name het federaal plan tegen armoede en ongelijkheid, inkomen, schulden, dringende medische hulp (DMH), dak- en thuisloosheid, digitale inclusie en klimaatverandering.
initiatieven ondernomen om de stem van mensen in armoede via verschillende communicatiekanalen te laten horen en hun expertise zichtbaar te maken zodat het armoedebestrijdingsbeleid in de richting van effectieve en structurele maatregelen kan worden gestuurd.

BMIN Congres 2024: verslag

Op 15 mei 24 nodigde het Belgisch Netwerk voor het Minimuminkomen (BMIN) de verschillende politieke partijen uit om hun politieke oplossingen voor te stellen voor een adequate minimum inkomen. De politieke partijen maakten hun standpunten bekend aan de hand van twee concrete gevallen:

het optrekken van de minimuminkomens en -uitkeringen boven de Europese armoedegrens;
de inperkingen in de inschakelingsuitkeringen en de effecten ervan op de tewerkstelling van jongeren: welke lessen kunnen we hieruit trekken voor een mogelijke beperking van de werkloosheid in de tijd?

Maar pas op voor clichés! De debatten worden gevoerd onder het toeziend oog van ervaringsdeskundigen en wetenschappers, die mythes en vooroordelen de wereld uit hielpen!

Prioriteiten en verwachtingen van Mensen in Armoede voor een krachtig sociaal Europees beleid

In 2023 heeft BAPN een traject doorlopen met mensen in armoede om hen voor te bereiden op het Belgisch Voorzitterschap van de EU. We hebben met hen verschillende overlegmomenten georganiseerd rond de prioritaire thema’s van Minister Lalieux: minimum inkomen, dak- en thuisloosheid, digitale inclusie en de kindgarantie. Wij hebben in 2023 ook bijgedragen aan de seminaries die de POD Maatschappelijke Integratie ter voorbereiding van het voorzitterschap georganiseerd heeft, samen met onze leden en mensen in armoede. Op basis van deze processen hebben wij de analyses en aanbevelingen van mensen in armoede rond de 4 thema’s van Minister Lalieux gebundeld in dit rapport. Wij wensen op deze manier de visie en standpunten van mensen in armoede kenbaar te maken zodat ze door het Belgisch Voorzitterschap van de EU in rekening gebracht kunnen worden.

Manifest met 7 strijdpunten

Met 7 strijdpunten wil het BAPN de strijd tegen armoede en sociale ongelijkheden bovenaan op de politieke agenda brengen van de federale verkiezingen in 2024. Onze analyses en aanbevelingen vertrekken vanuit een rechtenbenadering en zijn opgesteld samen met mensen in armoede. Zij hebben tot doel te komen tot structurele oplossingen die werkelijk een verschil maken op het terrein.
Dit is onze uitnodiging aan de politieke partijen die deelnemen aan de federale verkiezingen in 2024 om zich te engageren voor een krachtdadig armoedebestrijdingsbeleid en hiertoe met mensen in armoede in dialoog te gaan.

Het GPMI: te veel uitsluiting, te weinig begeleiding

Met de publicatie ‘Het GPMI: te veel uitsluiting, te weinig begeleiding’ willen we een stem geven aan mensen die als begunstigde van het leefloon rechtstreeks te maken krijgen met het ‘geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie’ (GPMI). Het leefloon is het laatste vangnet in onze samenleving om mensen de kans te geven op een menswaardig bestaan. Door de toenemende voorwaardelijkheid van ‘rechten’, wordt het echter steeds moeilijker voor mensen om er toegang toe te krijgen. Dat geldt zelfs voor het laatste vangnet – het leefloon.

Uit de schulden: De collectieve schuldenregeling: knelpunten en oplossingen voor en door mensen in armoede

Mensen in armoede signaleren ons al geruime tijd dat er grote tekortkomingen zijn met betrekking tot de collectieve schuldenregeling. We beslisten daarom samen met hen deze problemen bloot te leggen en aanbevelingen te formuleren. Het is immers van cruciaal belang dat ook hun stem een plaats krijgt binnen dit debat. Enkel door hen te betrekken kunnen we komen tot een CSR die er wél in slaagt het streven naar een schuldaflossing te verzoenen met een nieuwe start en een menswaardig bestaan voor de persoon met schulden. Al deze getuigenissen en aanbevelingen hebben we gebundeld in het rapport 'Uit de schulden'

Jaarrapport BAPN 2021

Het jaarrapport 2021 geeft een overzicht van al het werk dat BAPN het afgelopen jaar heeft verricht. De focus bleef het adviseren, ondersteunen en beïnvloeden van federaal en Europees beleid, steeds vertrekkende vanuit de ervaring van mensen die in armoede leven. 2021 was een moeilijk jaar voor mensen in armoede. De COVID-19 crisis, maar ook de overstromingen in Wallonië hadden een desastreuze impact op vele financieel kwetsbare gezinnen. BAPN heeft alles in het werk gesteld om de impact van deze crisissen op mensen in armoede zo klein mogelijk te houden. In 2021 kreeg BAPN extra financiële middelen. Dit liet ons toe om ons basiswerk (met als belangrijkste thema’s inkomen, schulden en het Europees beleid) te kunnen uitbreiden op vlak van fiscaliteit, de Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) en het Geïndividualiseerd Project Maatschappelijke Integratie (GPMI). We hebben ook extra kunnen inzetten op het federaal plan tegen armoede en ongelijkheden en zijn een dossier gestart rond kwetsbare zelfstandigen.

Memorandum: De laatste inkomens omhoog - voor een leven in waardigheid

Het optrekken van de minimuminkomens is één van de belangrijkste strijdpunten van BAPN. Deze eis wordt niet enkel door armoedeorganisaties maar ook door een breder maatschappelijk middenveld ondersteund. Daarom richtte BAPN het Belgisch Minimum Inkomen Netwerk (BMIN) op. Dit netwerk bestaat uit een waaier van partners, namelijk de regionale netwerken armoedebestrijding, vakbonden, mutualiteiten, academici en andere armoedeorganisaties. Naar aanleiding van de federale verkiezingen 2019 schreven we een gemeenschappelijk memorandum.

Standpuntennota BAPN schulden

BAPN werkt reeds geruime tijd in nauwe samenwerking met de regionale netwerken en mensen in armoede op het thema schulden. Armoede en schulden zijn twee problematieken die jammer genoeg vaak hand in hand gaan. De huidige Covid-crisis heeft daarenboven de reeds bestaande problemen enkel vergroot en ondanks de vele oproepen zijn er nog maar weinig maatregelen genomen om de schuldenproblematiek structureel te bestrijden. Daarom besloot BAPN haar belangrijkste eisen te bundelen in een algemene schuldennota.