Hervorming van de sociale telecommunicatietarieven: aanbevelingen van BAPN

Hervorming van de sociale telecommunicatietarieven: het is van essentieel belang dat het sociaal tarief voor internet wordt versterkt en wordt uitgebreid tot mobiele telefonie voor alle begunstigden van de verhoogde tegemoetkoming

Minister Petra De Sutter organiseert momenteel een breed publiek overleg over een wetsontwerp om de toekenning van een sociaal tarief voor internetaansluiting te automatiseren. In een context van toenemende digitale kwetsbaarheid en onzekerheid, terwijl onze samenleving en de toegang tot publieke diensten steeds digitaler wordt, pleit BAPN ervoor dat geen enkele financiële barrière het recht op digitale aansluiting belemmert. Lees hier het advies dat BAPN heeft ingediend bij Minister De Sutter.

België kent grote verschillen in toegang tot het internet. Mensen met een laaginkomen of opleidingsniveau hinken vaak achterop. Zo schatte de Koning Boudewijnstichting recent dat één op de drie huishoudens met een laag inkomen geen internetaansluiting heeft. De kloof tussen het percentage mensen zonder internetaansluiting onder de bevolking met een laag inkomen (minder dan 1.200 euro per maand) en de bevolking met een hoog inkomen (meer dan 3.000 euro per maand) bedraagt 28% in België Dit is veel hoger dan in onze buurlanden: 4% in Nederland, 7% in Luxemburg, 21% in Frankrijk en 15% in Duitsland. Naast deze materiële digitale uitsluiting zijn de digitale vaardigheden laag bij 40% van de gemiddelde bevolking... en 75% bij de laagste inkomens. De helft van de bevolking, maar meer dan twee derde van de huishoudens met een laag inkomen, kan geen administratieve stappen online ondernemen. De digitale kloof is dus ook een kloof op het gebied van sociale integratie en burgerparticipatie.

Bovendien heeft de covid-crisis de digitalisering in onze samenleving in een stroomversnelling gebracht: het telewerken is toegenomen en fysieke permanenties bij publieke en sociale diensten zijn vervangen door telefoon- en internetdiensten vanwege opeenvolgende lockdowns. Het is dan ook van essentieel belang om ervoor te zorgen dat digitalisering niet leidt tot nieuwe uitsluitingen.

Uit verschillende getuigenissen die door de netwerken armoedebestrijding verzameld werden, blijkt overigens het cruciale belang van mobiele communicatie om administratieve handelingen te stellen en te kunnen deelnemen aan de samenleving.

Getuigenis van een alleenstaande oudere die op zoek is naar een woning: "De woning van mijnheer E. is afgebrand. In afwachting van een nieuw appartement, woont hij momenteel in een doorgangswoning van het OCMW. Mijnheer E. heeft geen internetverbinding of vaste telefoonlijn. Hij wenst deze niet te installeren omdat deze te duur zijn. Bovendien maakt het feit dat hij in een tijdelijke woning verblijft dit ook complexer en minder interessant. Momenteel probeert mijnheer zich te behelpen met een mobiel abonnement dat hij geregeld oplaadt. Hij gebruikt dit abonnement vooral om administratieve zaken in orde te brengen (opvolging van zijn dossier voor een nieuwe woning, het maken van afspraken,…) en het regelen van een aantal verschillen met zijn oude verhuurder."

Het ontwerp van Minister de Sutter stelt vier wijzigingen voor in de toekenning van het sociaal telecom tarief :

• Automatisering van de toekenning van het sociaal tarief voorn personen met een internet- of vast telefoonabonnement ;
• Toekenning van dit sociaal tarief aan begunstigden van het recht op verhoogde tegemoetkoming (VT), ter vervanging van de vorige categorieën ;
• Uitwerken van een sociaal tarief voor mobiele telefonie, dat op verzoek wordt toegekend aan begunstigden van de VT die slechthorend of visueel gehandicapt zijn ;
• Automatische indexering van de verlagingen gekoppeld aan het sociaal tarief in functie van de evolutie van de gezondheidsindex.

BAPN beschouwt deze ontwikkelingen als positief. Opdat ze daadwerkelijk een verschil kunnen maken voor mensen in armoede, zijn er echter nog minstensdrie grote veranderingen nodig:

1. Automatisering van de toegang tot het sociaal tarief voor mobiele telefonie voor alle begunstigden van de VT ;
2. Een sociaal tarief dat wordt toegekend vanaf het moment dat wordt erkend dat de betrokkene recht heeft op de VT, zo nodig met terugwerkende kracht ;
3. Een sociaal tarief dat wordt geïndexeerd op basis van de reële evolutie van de kosten voor levensonderhoud en telecommunicatie. D.w.z. dat de evolutie van de kosten voor levensonderhoud tussen 2005 en 2021, die momenteel niet in aanmerking wordt genomen, ingehaald moeten worden.

In het advies van BAPN kan naast deze 3 kernaanbevelingen, onze volledige positie teruggevonden worden.

Wij hebben eveneens bijdragen aan een gemeenschappelijk advies van een aantal consumentenverenigingen (ABVV, ACLVB, ACV, BAPN, Beweging.net, de Christelijke Mutualiteiten (CM), de Gezinsbond, MOC, Test Aankoop en het VSZ.)